فروشی نیست دانشنامه مهر و حکاکی در ایران اثر محمد جواد جدی

دانشنامه مهر و حکاکی در ایران اثر محمد جواد جدی

فروشی نیست

دانشنامه مهر و حکاکی در ایران , اثر محمد جواد جدی

«دانشنامه مُهر و حکاکی در ایران» با همکاری کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و فرهنگستان هنر و مرکز دایرة المعارف انسان شناسی، منتشر شده است.

در این کتابِ مرجع، تاریخ مُهر و حکاکی در ایران از شش هزار سال پیش تا دوران معاصر به صورتی علمی و موشکافانه مورد پژوهش و تحقیق جدی قرارگرفته است.

نویسنده در پیشگفتار خود آورده است: از دیرباز مطالب و تصاویری را که به مهر و سیر تاریخی هنر اصیل حکاکی مربوط می‌شد، گرد آوردم و برخی از این تصاویر را با دقت بازسازی و با تأمل بررسی کردم. من در این مختصر، که ثمره سال‌ها تلاش مشتاقانه و تجربه نظری و عملی است، صرفاً می‌خواهم با استناد به مأخذ معتبر تاریخی و ادبی به ارائه‌ی نمای کلی از موقعیت و جایگاه اجتماعی و هنری مهر از دوران کهن تاکنون بپردازم و با مروری بر سیر تاریخی هنر حکاکی در ایران، و ارائه تصاویری ارزشمند، زمینه و انگیزه مناسب را برای آشنایی علاقه‌مندان و پژوهش‌های آتی فراهم سازم.

کتاب در چهارده فصل نگاشته شده است:

تاریخ مهر و حکاکی

از مهر تا انگشتری

مهر از آغاز دوره هخامنشی تا پایان دوره ی ساسانی

خط کوفی، خطوط ششگانه و مهرهای دوران اسلامی

مهر و سیرتکاملی خط و خوشنویسی در عصر ایلخانی

مهرهای دوران تیموری و صفوی

مهر در دوره قاجار

معرفی حکاکان بزرگ و نحوه ی کار آنان

هنر سجع سازی مهر

سجع مهر برخی از پادشاهان

سجع مهر برخی از رجال و شاهزادگان

مهرهای اماکن متبرکه، علمای اسلامی، مراجع تقلید، و هنرمندان

مهر در کشور عثمانی و شبهه قاره هند

فرهنگنامه مهر و حکاکی در شعر و ادبیات فارسی

همچنین مؤلف نکات تکمیلی خود را در قالب سخن آخر گنجانده و تقریظ هایی که صاحب نظران بر این اثر و دیگر آثار مرتبط وی نگاشته اند را نیز در انتهای اثر درج نموده است.

در این دانشنامه، تاریخ مهر و حکاکی در ایران از شش هزار سال پیش تا دوران معاصربه گونه علمی مورد پژوهش و تحقیق قرارگرفته است. دانشنامه مهر و حکاکی در ایران در واقع شامل مجلد اول و دوم کتاب مهر و حکاکی در ایران است که جلد اول آن در سال 1387 تحت عنوان «مهر و حکاکی در ایران» از سوی فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی منتشر شده است.
کتاب همانند آثار نفیس مقدمه ای هم به زبان انگلیسی دارد و فهرست فصول و تصاویر آن نیز به زبان انگلیسی ترجمه شده است.. کتابنامه و نمایه های مفصل 144صفحه ای، آخرین بخش اصلی این کتاب را تشکیل می دهد که محتوای دانشنامه را به راحتی قابل استفاده می کند. این نمایه ها شامل نمایه متن و سجع مهرها، نمایه مهر صحافان، نمایه مهر وقف کتابخانه ها، نمایه مهرهای قرآنی، نمایه نام ها، نمایه مکان ها، نمایه حکاکی و زمینه های وابسته می باشد.
 همچنین این منبع درچهارده فصل و 843 صفحه فارسی و بیست صفحه انگلیسی در قطع رحلی به صورت مصور (رنگی)، به همراه ضمایم و نمایه های مفصّل چندگانه منتشر شده است. فصول چهارده گانه این دانشنامه عبارتند از:

1. تاریخ مهر و حکاکی؛
2. از مهر تا انگشتری؛
3. مهر از آغاز دوره هخامنشی تا پایان دوره ی ساسانی؛
4. خط کوفی، خطوط ششگانه و مهرهای دوران اسلامی؛
5. مهر و سیرتکاملی خط و خوشنویسی در عصر ایلخانی؛
6. مهرهای دوران تیموری و صفوی؛
7. مهر در دوره قاجار؛
8. معرفی حکاکان بزرگ و نحوه ی کار آنان؛
9. هنر سجع سازی مهر؛
10. سجع مهر برخی از پادشاهان؛
11. سجع مهر برخی از رجال و شاهزادگان؛
12. مهرهای اماکن متبرکه، علمای اسلامی، مراجع تقلید، و هنرمندان؛
13. مهر در کشور عثمانی و شبهه قاره هند؛
14. فرهنگنامه مهر و حکاکی در شعر و ادبیات فارسی.